Terwijl Nederland al ruim twee weken bevrijd is, is er op Texel nog een bloedige veldslag gaande. Het eiland wordt pas op 20 mei 1945 bevrijd, als laatste plek in Nederland. De restanten van de oorlog zijn nog steeds zichtbaar in de duinen en de Texelse natuur. Om 75 jaar bevrijding van Texel te vieren, heeft het Nationaal Park Duinen van Texel de verhalen van Texelaars rondom deze plekken verzameld in een tentoonstelling.

Als laatste bevrijd

Tussen 5 april en 20 mei 1945 is Texel de plek waar de laatste veldslag van de Tweede Wereldoorlog werd uitgevochten. De Georgiërs, die eerst vochten voor de Duitsers, kwamen in opstand wat leidt tot de bloedige Russenoorlog. 20 mei zal Texel pas, als laatste plek in Nederland, de bevrijding vieren. De restanten van de oorlog zijn nog steeds zichtbaar in de duinen en de Texelse natuur. Honderden bunkers liggen verspreid over het eiland, in de duinen, in zee en op het strand. Na de oorlog veranderde de functie van de bunkers en werden gebruikt als onder andere woning, camping en strandpaviljoen. Door het intensief gebruik van de bunkers zijn ze een stevig onderdeel geworden van de Texelse cultuurhistorie. Ze komen nog vaak terug in verhalen van Texelaars en de bunkers bevinden zich vaak op prachtige plekken in de natuur.

Verhalen van Texelaars

Om 75 jaar bevrijding te vieren organiseert het Nationaal Park Duinen van Texel een tentoonstelling met verhalen verteld door ooggetuigen, nabestaanden en mensen die ook na de oorlog een bijzondere band met de bunkers hebben. De tentoonstelling met 16 verhalen zijn te lezen en te beluisteren rondom de bunker op de hoogste duin van Loodsmansduin. Deze bunker ligt middenin de natuur en is een van de mooiste uitzichtpunten in Nationaal Park Duinen van Texel.

Texel oorlogstijd

Texelse kinderen leren over de oorlog

Rianne Malschaert, secretaris van het Nationaal Park Duinen van Texel wandelt vaak met haar kinderen en kleinkinderen door het park. De bunkers zijn dan favoriet en worden beklommen om daarna er af te springen. De bunkers middenin de natuur zijn avontuurlijk en spannend. Toch weten de Texelse kinderen niet veel van de gebeurtenissen op het eiland. “Tijdens een van deze wandelingen vroeg ik mijn zoon over de bunkers. Hij woont zijn hele leven al op Texel, maar hij wist weinig van de geschiedenis van deze betonnen kolossen in het Nationaal Park.

Wat is er allemaal gebeurd op het eiland tijdens de oorlog en welke impact had de bezetting van 1940 tot 1945 op de Texelaars?” vertelt Rianne. “Op zo’n moment is het idee geboren: boeiende verhalen vastleggen voor de volgende generatie: voor mijn kinderen en kleinkinderen. Vooral nu er nog mensen leven die dit zelf hebben meegemaakt en deze verhalen kunnen doorvertellen.”

Nu al te beleven, officiële opening uitgesteld

De officiële opening zou deze week plaatsvinden maar wordt uitgesteld vanwege het coronavirus. Esther Rommel, gedeputeerde voor natuur in de provincie Noord-Holland zou aanwezig zijn op de opening: “Indrukwekkend hoe deze tentoonstelling niet alleen de feestvreugde van de bevrijding laat zien, maar ook de bittere en verdrietige kant. De toevoeging van persoonlijke verhalen is heel bijzonder.” Toch is de tentoonstelling voor de eilandbewoners al te beleven bij Loodsmansduin en voor mensen die niet op Texel wonen online via www.npduinenvantexel.nl/bunkers.

Lees ook: