Vier jaar geleden besteedde ik al aandacht aan de verkiezingen voor het waterschap. Dit jaar is er meer aandacht voor deze Provinciale Staten en Waterschapsverkiezingen. Ik besluit om mij op te geven als reserve lid voor het stembureau en als teller een dag na de verkiezingen. Vanaf dat moment word ik door de gemeente op de hoogte gehouden.
Het belletje
Dan word ik twee weken voor de verkiezingen gebeld of ik ingezet wil worden bij een buurthuis aan de andere kant van mijn woonplaats. Het gaat om de dienst vanaf 14.00 uur tot aan het moment dat de aantallen uitgebrachte stemmen zijn geteld. En de ervaring voor dit stembureau leert dat het ruim voor middernacht zal zijn, dus ik stem toe.
De online cursus
Van de gemeente ontvang ik een online cursusprogramma. Pas als ik dit met goed gevolg afsluit word ik officieel benoemd. Het programma is goed te volgen en de tekst wordt met afbeeldingen ondersteunt. De informatie is heel praktisch en werkt met veel voorbeelden van goed of fout. Er zijn een aantal extra artikelen toegevoegd om door te lezen. Dat is dus geen verplichte kost. De teksten lezen vlot weg en zijn goed met kopjes afgebakend. Ik beantwoord de quizvragen en sluit deze in één keer met goed resultaat af. De gemeente benoemd mij vervolgens als lid van het stembureau en als teller. De dag voor de verkiezingen lees ik alle informatie nog een keer goed door. Dan ben ik goed voorbereid op de verkiezingsdag.
Stemmen
Ik besluit om in de ochtend mijn stem in de basisschool uit te brengen. De kans is groot dat ik de jongste nog even een knuffel kan geven tijdens de kleine pauze. Er staat een rij mensen geduldig te wachten op hun beurt. Nu kan ik even rustig kijken wat de stembureauleden achter de tafels uitvoeren. Ik zie dat met een tablet de qr-code van mijn stempas gecheckt wordt. De tablet ligt op een verhoging en de medewerker schuift mijn stempas onder de camera. Dat gaat vlot. Ik krijg de twee verschillende stembiljetten vriendelijk uitgereikt. Alleen dat weer opvouwen vereist wel wat ervaring met vouwkunsten.
De werkzaamheden
Het stemlokaal is in een buurthuis gevestigd. De vroege dienst is om 7.00 uur begonnen. En de leden dragen hun taak over. Ze komen die avond om 21.00 uur terug dan helpen ze met het tellen van de uitgebrachte stemmen.
De voorzitter is ervaren en kan ons dus helder uitleggen wat we moeten doen. Ik scan de stempassen en daarna de eventuele volmachten met de tablet. Dan is de identiteit al gecheckt. Als er een groen vinkje verschijnt, dan pas reikt het derde lid de stembiljetten uit. Een vierde houdt aan de andere kant van de zaal de stemhokjes in de gaten. Daar moet een ieder zelf zijn eigen stem uit kunnen brengen. Er mogen onder geen beding kinderen, ouders of mantelzorgers mee het stemhokje in. En er wordt gekeken of het stembiljet uiteindelijk wel in de juiste stembus gedaan wordt.
Mijn ervaring als stembureaulid
De dienst vliegt voorbij, omdat er een constante stroom aan mensen is die hun stem uit willen brengen. Er is hierdoor nauwelijks tijd voor een toiletbezoek of het nuttigen van avondeten. De sfeer is vriendelijk. Soms loopt het systeem vast en daar wordt vervolgens begripvol op gereageerd. We wisselen onderling de taken af. Om 21:00 uur wordt het stemlokaal gesloten. De daaropvolgende telling van de aantallen stempassen, volmachten en stembiljetten is openbaar.
Telling van de stempassen
De ochtendploeg is al aanwezig. Inmiddels hebben we in de gaten dat de opkomst groot te noemen is. “Dat wordt een latertje!”, klinkt er als reactie. De uitgebrachte stemmen worden uitgevouwen en per partij, op blanco en op ongeldig gesorteerd. Alles wordt zeker twee tot drie keer nagekeken en dan nageteld door verschillende leden. De voorzitter noteert de bevindingen in een proces-verbaal. De enveloppen en stembussen worden afgesloten en verzegeld. Het wordt op een centrale locatie in de gemeente opgeslagen. Moe maar voldaan ga ik om 0.20 uur op huis aan.
Stemmen tellen op kandidaatsniveau
Na een korte nacht ben ik om 08.15 uur op de centrale locatie aanwezig. Het betreft een hotel waar we worden ontvangen met koffie. Ik ben ingedeeld met twee andere tellers en een telleider aan een tafel. De burgemeester verwelkomt ons en bedankt ons voor onze inzet. Het gaat er allemaal erg officieel aan toe. Het verkiezingsbureau wijst ons een verzegelde stembus toe. We controleren of het aantal van de gerapporteerde stempassen klopt. Daarna worden de stembiljetten per partij nageteld en gesplitst per kandidaat. Ook deze aantallen worden vervolgens door een ander nageteld. Als er geen verschil in het aantal stempassen en de stemmen zit, dan kan de stembus terug naar het verkiezingsbureau. De dag wordt onderbroken door een lunch met een korte wandeling buiten. Door de hoge opkomst bij de verkiezingen duurt het tellen langer dan verwacht. Om 17.20 uur vertrek ik pas weer richting huis.
Vrijwilligerswerk
Het helpen bij de verkiezingen is vrijwilligerswerk. De stembureauleden, voorzitters en tellers van stemmen in onze gemeente ontvangen een vergoeding. Ik weet niet of dit in andere gemeentes ook zo is. De telleider aan mijn tafel krijgt zelfs van haar werkgever de hele dag doorbetaald. Deze vergoeding betreft inkomen waar aangifte over gedaan moet worden. Houd hier rekening mee!
Conclusie
Deze beide, drukke dagen had ik niet willen missen. Ik heb van dichtbij kunnen zien dat er tijdens de verkiezingen zorgvuldig met iedere stem omgegaan wordt. De volgende keer zal ik mijzelf zeker weer aanmelden als vrijwilliger.
Lees ook:
Ben jij actief met de verkiezingen bezig?
Foto: Pexels
Ik hou mezelf zeker wel op de hoogte.