Carcassonne- basisspel, uitbreidingen en spelregels

Terwijl ik van Catan de Big Box aanschaf, besluit ik om het met het bordspel Carcassonne andersom te doen. We beginnen met het basisspel onder de kerstboom. Als het spel aanslaat kunnen we onszelf iedere feestdag wel een uitbreiding cadeau doen. Er zijn namelijk nogal wat uitbreidingen van Carcassonne, er zijn er sowieso al twee in de doos van het basisspel toegevoegd. Na een paar keer spelen worden ook de spelregels uitgebreid.

Basisspel Carcassonne

Carcassonne is een bordspel dat bestaat uit losse puzzeldelen. Deze leg je om de beurt aan en zo ontstaat langzamerhand een rivier, met wat steden of dorpen, zandpaden, kloosters en weilanden. Het bordspel is niet coöperatief. Je speelt voor jezelf en kunt anderen in de weg zitten. Je claimt met je horigen routes, steden en kloosters en verzamelt zo punten bij elkaar. Degene met de meeste punten wanneer alle puzzelstukken op zijn heeft gewonnen. In 2016 is het art-work van Carcassonne veranderd, let hier op bij de aanschaf van je spel.

Inhoud van het basisspel

Het Carcassonne basisspel bevat 72 landtegels, 8 houten figuren in vijf verschillende kleuren, een scoreveld van stevig karton en de spelregels met extra bijlage.
Op de vierkanten landtegels zie je in wisselende samenstelling bebouwing, grasland, een zandpad of klooster opgenomen.
Voor de eerste mini-uitbreiding ‘De Rivier’ zijn 12 extra riviertegels toegevoegd. De tweede mini-uitbreiding ‘De Abt’ is goed voor één houten abt per kleur. Lees hier meer over onder het kopje ‘Mini- uitbreidingen’.
Carcassonne is geschikt voor 2 – 5 spelers en duurt zo’n 35 minuten per spel. De aanbevolen leeftijd is vanaf 7 jaar.

Carcassonne 20 jaar jubileumeditie

Vier het 20-jarig bestaan van het klassieke Carcassonne met deze prachtige jubileumeditie! Carcassonne Jubileum bevat naast het basisspel vele extra’s, zoals de mini-uitbreidingen “De Rivier” en “De Abt”, nieuwe tegels en stickers om je meeples te versieren.

Carcassonne de spelregels voor de eerste keren

Om te beginnen

Voorafgaand aan het spelen van het spel pak je de acht figuren van je gekozen kleur. Het figuur met de puntmuts (de abt) blijft nog even buiten beschouwing. Eén van je figuren, meeples genaamd, zet je op vak 0 van het scoreveld. De resterende zeven houd je binnen bereik. Dan worden de riviertegels en de starttegel met een donkere achterkant gescheiden van de landtegels. De riviertegels houd je net als de abten apart. De starttegel ligt klaar op tafel. De overgebleven landtegels worden in stapels verdeeld die op zijn kop liggen, gedekt heet dat.

Je speelbeurt

De jongste speler aan tafel pakt in zijn beurt een tegel van één van de stapels. Deze moet passend aan één van de zijdes van de starttegel gelegd worden. Dan mag de speler een houten figuur staand op zijn gelegde tegel zetten. Hierbij kies je tussen het pad, de bebouwing of het klooster op je zojuist gelegde puzzelstuk. Let op je mag geen figuur neerzetten als deze route of stad al aansluitend is geclaimd en je kunt niet meer dan 7 meeples inzetten!
In je beurt handel je ook de puntentelling af op het scoreveld. Je loopt met jouw kleur pion de punten die je zojuist hebt behaald, indien van toepassing natuurlijk. Dan is je beurt over en is de volgende aan je rechterhand aan de beurt.

De puntentelling

Als je met jouw puzzelstuk een hele weg afsluit dan krijg je hiervoor punten. Het pad dient aan beide kanten afgesloten te zijn door een kruispunt, een splitsing, een dorp of klooster. De wegen kun je ook in een ronde, een circuit, leggen. Ieder onderdeel van de weg telt als 1 punt. Hiervoor tel je dus alle tegels waaruit het pad bestaat. Nadat je je score op het veld hebt uitgevoerd neem je je meeple weer van het pad af.
Mocht je landtegel het laatste stukje van een geheel ommuurde stad of dorp zijn, dan krijg je hiervoor punten. Je telt het aantal stukken waaruit de stad bestaat en zet deze voor uit op het scoreveld. Wanneer er een tegel met daarop een stadswapen in je stad ligt, dan telt deze tegel voor twee punten.
Als je met jouw tegel een klooster geheel hebt omringd met stukken, dan mag je 9 stappen voor uit zetten. Het klooster moet wel jouw kleur meeple op zich hebben liggen. Anders zijn de negen punten voor degene die het klooster in bezit heeft.

Meer dan één meeple op een weg of stad

Het kan voorkomen dat een afgeronde weg of een stad meerdere kleuren meeples op zich heeft staan. Dat heeft met de grootte en de volgorde van aanleg te maken. Wanneer de verschillende kleuren spelers een gelijk aantal figuren heeft staan, dan krijgen ze allen hetzelfde totale aantal punten. Indien één kleur meer meeples heeft dan andere(n) kleuren, dan krijgt deze alle punten. Je kunt dus heel tactisch steden en/ of wegen van je medespelers afpakken.
Na het uitkeren van de punten, neemt iedereen zijn figuren van de afgesloten weg of stad weer terug in bezit.

Landtegels op, afronden van het spel

Wanneer de tegels op zijn dan is het spel ten einde. Dan wordt vervolgens de eindbalans opgemaakt. De wegen, steden en het klooster dat nog niet afgebouwd is, vertegenwoordigen een waarde. Deze kun je per kleur of per bouwsoort opnemen. Kijk hiervoor goed naar de meeple(s) die het bouwwerk claimt.
Alle wegdelen binnen een geclaimde route zijn een punt waard. De aaneengesloten stadsdelen zijn ook een punt waard. Mocht er een stadswapen op een van de tegels staan, dan is deze een punt extra waard. Dat is dus de helft minder dan bij een volledig ommuurde stad. Bij het klooster tellen alle tegels die (diagonaal) aangesloten zijn ook voor een punt.

Onze Carcassonne speelervaring

Blij verheugd wordt het bordspel op kerstochtend uitgepakt. We hebben voorafgaand al verschillende filmpjes over Carcassonne bekeken. Dat lijkt ons wel wat, vooral het tactische en het elkaar dwarsbomen. Het grootste voordeel is dat we het met zijn vijfjes kunnen spelen. Nu hoeft er niemand reserve te zitten of schuift de jongste eens niet bij mij aan. Voordat we het spel gaan spelen heb ik de spelregels zorgvuldig doorgelezen. De verschillende voorbeelden en uitzondering worden inzichtelijk gemaakt met plaatjes. Dat maakt het sneller te begrijpen.
De starttegel ligt als we gaan beginnen. Eerst nog even bakkeleien over de kleuren en we beginnen. Wat een leuk spel en wat veel lagen. In de dagen die erop volgen spelen we het spel regelmatig. We zijn al vlot klaar voor de eerste uitbreiding van de spelregels. En wanneer het nieuwe er een beetje van af is, pak ik snel de eerste mini- uitbreiding erbij. Zo blijft het spel aanspreken en zeker niet snel vervelen.

Carcassonne uitbreiding van de basisspelregels

Als je Carcassonne een paar keer hebt gespeeld, dan ben je gewend aan de puntentelling. De basis van het spel met de meeples en de puzzelstukken heb je dan wel in de vingers. Het wordt tijd om het spel uit te breiden, te verdiepen. Het is zaak om nog zuiniger met je zeven meeples om te gaan. Op de landtegels zie je namelijk ook groene vlakten, de zogenoemde weide. Die zijn net als de weg of stad ook af te sluiten…

De meeple als boer

Een eerste verdieping van het basisspel van Carcassonne gebeurt aan de hand van de rol van de meeple. Deze zette je rechtop op je te claimen route, stad of klooster. Nu wordt de rol van de meeple als boer ingevoerd. Een boer vertoeft graag in een weide. Na het verplicht leggen van je landtegel mag je een meeple ook inzetten als boer. Dat doe je door hem op zijn zijde in de wei te leggen. Dit kan alleen wanneer de weide nog niet geclaimd is. Het grote verschil met de puntentelling van de weide met de weg, stad of het klooster, is dat de boer zijn punten pas aan het einde van het spel oplevert. Al die tijd kun je deze meeple niet terugnemen uit het spel dus.

De puntentelling van de (boeren)

Tijdens de eindtelling wordt de puntentelling van de boeren berekend. Alle AFGEBOUWDE steden die aan de geclaimde weide grenzen of in de weide liggen leveren drie punten op. Een wei sluit zich af door een weg of stad. Over de rivier valt te twisten, dat heb ik neergelegd bij de klantenservice. Vlot ontvang ik het antwoord. De rivier sluit de weide ook af. Dezelfde regels over de puntenverdeling blijven overeind bij meer dan één boer in de wei.
De weiden willen zich nogal eens uitstrekken, dus deze verdieping van Carcassonne kan zeker de moeite waard zijn om in je achterhoofd te houden!

Carcassonne mini- uitbreidingen

In het Carcassonne basisspel zijn twee mini-uitbreidingen opgenomen. Voorafgaand aan het in gebruik nemen wordt geadviseerd het basisspel eerst een aantal keren te spelen. Dat geldt ook voor het invoeren van de eerder genoemde Boeren.

Mini- uitbreiding De Rivier

Na een aantal keren beginnen met de Starttegel, kan deze vervangen worden door de mini- uitbreiding De Rivier. Deze uitbreiding bestaat uit 12 riviertegel met een donkere achterzijde. De rivier heeft een vaststaand begin- en een eindpunt, te weten Bron en Meer. Maak een gedekte stapel met de riviertegels en leg bron bovenop en meer onderop. De jongste begint zoals altijd en kan meeples op de tegel leggen indien er een bouwwerk op staat: stad, weg of weide. De rivier moet doorlopend aangelegd worden, het water moet kunnen stromen.

Mini- uitbreiding De Abt

De tweede mini- uitbreiding zet de vijf kleuren Ambten in. Op de landtegels mag je vanaf nu een meeple óf een Abt zetten. Deze Abt kun je op het klooster of op de tuin van een landtegel zetten. De puntentelling van een tuin is hetzelfde als die van het klooster. Wanneer de tuin volledig is omgeven door 8 landtegels dan is de tuin 9 punten waard. Wanneer de speler bij het plaatsen van een landtegel geen meeple neerzet, dan mag hij de Abt verzilveren voor het aantal punten dat deze op dat moment waard is. De Abt neem je dan terug in je voorraad.
Tot zover het Carcassonne Basisspel, er zijn tal van uitbreidingen op dit spel verkrijgbaar. Ze zijn niet allemaal meer verkrijgbaar, wellicht tweedehands.

De 10 grote Carcassonne uitbreidingen

Er zijn 10 uitbreidingen op het Carcassonne Basisspel. Ze zijn allen geschikt vanaf 7 jaar en goed voor zo’n 40 a 45 minuten speelplezier. Het aantal spelers kan worden uitgebreid van 2 tot 5 a 6.

1. Kathedralen & Herbergen, lees de uitgebreide review;
2. Kooplieden & Bouwmeesters;
3. De Draak, de Fee & de Jonkvrouw;
4. De Toren;
5. Burgemeesters & Abdijen;
6. Graaf, Koning & Consorten;
7. De Katapult, niet meer beschikbaar;
8. Bruggen, Burchten & Bazaars;
9. Schapen & Heuvels;
10. Het Circus.

De Carcassonne Big Box

De Big Box van Carcassonne bevat 11 uitbreidingen. Te weten de twee grote Kathedralen & Herbergen en Kooplieden & Bouwmeesters. Een groot deel van de negen mini- uitbreidingen is niet meer verkrijgbaar. Dat maakt het een zeer aanlokkelijk spelpakket met 188 landtegels.

De losstaande spellen van Carcassonne

Waar Carcassonne is Frankrijk gelegen is, trek je met de losstaande spellen verder de wereld in. Het principe blijft hetzelfde maar herbergt een hele andere omgeving. Ook zijn de spelregels ietwat aangepast. Deze spellen zijn losstaand en je hebt er dus geen basisspel voor nodig.

Carcassonne Safari 8+, 2-5 spelers

Op safari door de savanne. Door bosjes, over dierenpaden en langs apenbroodbomen. Trek over de steppe richting de dieren die op zoek zijn naar water. Maak met je poelfiches een drinkplaats om meer wilde dieren aan te trekken.

Carcassonne Amazone 8+, 2-5 spelers

We gaan naar het Zuid-Amerikaanse regenwoud in vanaf de Amazonerivier. Steeds dieper slaan we ons kamp op, daar zoeken we de beste plek voor natuurlijk. Langs de zijrivieren of verder het bos in.

Carcassonne Junior

Voor alle (groot)ouders die groot fan van Carcassonne zijn, die kunnen de (klein)kinderen vanaf 4 jaar alvast opleiden tot een groot tacticus. Dit spel speel je met 2 tot 4 spelers en duurt zo’n 30 minuten. Precies de concentratieboog van deze leeftijd. Het design is wat vrolijker en de meeples kleiner. In plaats van het afnemen van meeples, is het de bedoeling je 8 meeples als eerste op volledig afgebouwde wegen en steden te zetten. Er komt iets meer geluk dan tactiek bij deze versie kijken.

Spaarprogramma van 999Games

Schaf alle spellen in de webshop van 999Games aan en spaar Overwinningspunten met het 999Games spaarprogramma. Deze punten zijn in te wisselen voor o.a. tal van Carcassonne speelmatten!

Carcassonne gratis (online) proberen of alleen spelen

Als we hadden gewild hadden we voorafgaand zelfs een Carcassonne online Try Out game kunnen spelen bij 999Games. Ook bestaat er een gratis te downloaden proefversie van Carcassonne om thuis eerst eens te porberen. Deze demoversie van Carcassonne is geschikt voor twee personen. Mocht je het spel eens alleen willen spelen. Ben je alleen thuis, speel dan door met de solovariant van Carcassonne. Download dan de gratis spelregels. Je hebt hier wel het basisspel voor nodig.

Lees ook:

• Catan Big Box- bordspel
• Verover de wereld met RISK (met spelregels)
• Keezenspel, Hollands en oergezellig (met spelregels)

Welk spel speel jij graag?