In de afgelopen jaren is het een discussie die vaker opnieuw oplaait. Moet Bevrijdingsdag op 5 mei wel of niet afgeschaft worden? Voor mij is het antwoord op deze vraag nooit een discussietopic geweest. Het antwoord is uiteraard “NEE. Bevrijdingsdag alsook Dodenherdenking zijn voor mij van essentieel cultureel belang en van afschaffing mag geen spraken zijn. Nu niet, maar ook in de toekomst niet.” Inmiddels 17 jaar in de 21ste eeuw leven we in Nederland op een bijna ongeëvenaard welvaartsniveau. (Ik kan me voorstellen dat niet iedereen het eens is met deze stelling, maar toch is het waar) En ofschoon veel nieuws op de TV iets anders doet overkomen, heerste er toch een relatieve vrede op deze aardbol. Tuurlijk, het kan altijd beter. Een oorlog tegen IS of in Syrië zijn geen voorbeelden van ophanden zijnde wereldvrede. En we zouden ook prima kunnen leven zonder atoomdreiging vanuit Noord-Korea.
Tweede Wereldoorlog
Echter dit staat nog steeds in het niets vergeleken met de situatie op onze aardbol iets meer dan 77 jaar geleden. Toen was de armoede en bittere onvrede in Europa (en de rest van de wereld). Deze was zo groot dat mensen er letterlijk een moord voor deden om meer rijkdom, levensruimte en welvaart te vergaren. In de daaropvolgende 5-jaar durende oorlog, beter bekend als de Tweede Wereldoorlog, stierven naar schatting ca. 80 miljoen mensen aan geweld, ziekte, hongersnood en zelfs door routinematige uitroeiing in gaskamers. (3% van de 2.3 miljard in 1940).
En deze getallen zeggen nog niets over de mensen die met lichamelijk of geestelijk letsel de oorlog wel overleefd hebben. Noch over de heroïsche acties van vele duizenden soldaten die ertoe geleid hebben dat wij nu in Europa mogen genieten van onze welvaart en vrijheid. Daarom vind ik het belangrijk dat de herinnering hieraan in stand gehouden wordt. Ook hoop ik dat we nooit vergeten welke prijs er betaald is voor onze vrede. Maar ook dat de herinnering aan de wreedheden van deze oorlog ons ver weg mogen houden van rassenhaat. Net zoals vrijheidsberoving, haatzucht en het starten van nieuwe conflicten.
Eyewitness
De eigenaar van het oorlogsmuseum “Eyewitness” in Beek schijnt hier hetzelfde over te denken. Hij heeft in een prachtig herenhuis uit 1920 gesitueerd in het centrum van Beek een werkelijk opmerkelijke collectie aan oorlogsrelikwieën bijeengebracht in een indrukwekkende compilatie. Een compilatie die een verhaal vertelt. Niet zoals gebruikelijk een verhaal van de geallieerde soldaat die het kwaad in Europa gaat bestrijden en daarbij veel leed ziet en ervaart. En ook niet de ervaringen van een Joodse gezin dat lijdt onder het tirannieke bewind van Nazi Duitsland. Maar een verhaal verteld in brieven geschreven door de (fictieve) Duitse parachutist August Segel. Ondanks het feit dat het verhaal fictief is en August Segel nooit geleefd heeft, laat dit verhaal toch op een natuurgetrouwe wijze het verloop van de geschiedenis van 1940-1945 zien. Alleen dan door de ogen van een Duitse soldaat.
Adolf Hitler
Een soldaat die ziet hoe Duitsland vernederd en uitgemergeld uit de as van de Eerste Wereldoorlog probeert omhoog te kruipen. Hoe deze situatie de voedingsbodem vormde voor de opkomst van dictator en tiran, Adolf Hitler. Hij schrijft met trots over de eerste successen van militaire campagnes tegen de omliggende landen in Europa. Maar meer en meer ook over de gruwelijkheden van de oorlog die hij tegen komt. Gruwelijkheden die door alle strijdende partijen ervaren werden. Het is deze insteek die dit prachtige museum een frisse vernieuwende kijk geven op de Tweede Wereldoorlog, zonder enige illusie te wekken over wie er schuldig was aan de humanitaire misdaden of het leed dat in de periode geleden is door soldaat en bevolking.
August Segel
Vaak worden situaties waarover August Segel schrijft heel mooi weergegeven in de bijbehorende diorama’s die met grote vakkundigheid en kwaliteit zijn ingebouwd in de vele kamers van dit prachtige uit mergel opgetrokken gebouw. Overigens vind je in deze diorama’s en vitrines geen replica’s, maar alleen authentieke gebruiksvoorwerpen uit deze periode. De meer unieke stukken hebben bijna allemaal een apart verhaal. Zo vind je in een van de vitrines de M1 Carabine die in 1944 geschonken wordt door General Gerhardt van het 29th Infantry Division aan wijlen kroonprins Bernhardt.
Falschirm Gewehr 42
In een ander diorama ligt een in uitstekende staat verkerende FG42 (Falschirm Gewehr 42). Hiervan zijn er in de oorlog slechts 2000 gemaakt, maar wereldwijd vind je wellicht niet meer dan 7 a 8 in de conditie die hier tentoongesteld wordt. En dan heb ik het nog niet gehad over de door Adolf Hitler of Heinrich Himmler zelf gesigneerde foto’s, uniformen van hoog geplaatste generaals en unieke tunieken van commandotroepen. Kortom er liggen heel wat geschiedkundige juweeltjes in dit voor jong en oud toegankelijke museum.
Beschrijvingen van de periode in de oorlog afgebeeld in het diorama of van de tentoongestelde relikwieën zijn duidelijk leesbaar op bijgeplaatste bordjes of na te slaan op een van de vele goed functionerende tablets die in bijna iedere ruimte opgehangen zijn. Dat is natuurlijk vooral leuk voor de kinderen, want die kunnen dan naar hartenlust “swipen” door de vele plaatjes en teksten. Misschien ben ikzelf wat meer “old-school”, maar ik heb heel erg genoten van de gesproken, erg boeiende verhalen van de re-enactors die vandaag in tientallen over het terrein van het museum liepen of zaten in een van de vele authentieke WWII voertuigen geparkeerd op de binnenplaats. Want vandaag had ik de eer en het plezier om aanwezig te mogen zijn tijdens het jaarlijkse Beeker Bevrijdingsfeest bij Eyewitness en verslag te mogen doen van de lancering van hun primeur.
IZI travel Eyewitness museumapp
De nieuwe IZI travel Eyewitness museumapp! Dankzij deze app komen de levensechte museummannequins nog meer tot leven door je te vertellen wie ze zijn, wat ze in de bijbehorende diorama aan het doen zijn en hoe ze zich voelen. Naast de al interessante verhalen van August Segel, voegt dit vlekkeloos werkende stukje moderne techniek een geheel nieuwe dimensie toe aan dit boeiende oorlogsmuseum. Maar ook aan het in stand houden van de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog. Een herinnering waarvan ik hoop dat we hem altijd bij ons zullen houden om er zo, als mensheid, maximaal uit te kunnen leren en herhaling op welke schaal dan ook te voorkomen.
Geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog in Europa
Het museum Eyewitness in Beek is een absolute aanrader voor jong en oud die zich interesseert in de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog in Europa. Voor slechts 10 euro per persoon ben je verzekerd van een heel aantal uurtjes boeiende, bijna levende geschiedenis die je nog lange tijd bij zal blijven. Om optimaal te kunnen genieten van de nieuwe app raad ik wel aan om een koptelefoontje mee te nemen, of er voor het luttele bedrag van 2 euro eentje te kopen bij de kassa in het museum. Dat luistert net wat prettiger dan met je telefoonspeaker aan je oor.
Toevoeging 6-4-2022: Eyewitness gaat sluiten
Helaas bereikte afgelopen week ons het nieuws dat Eyewitness de deuren dit jaar gaat sluiten. Zoals het er nu naar uit ziet zal de sluiting per 1-10-2022 plaats vinden. Hierna gaan de spullen die er zijn naar het Oorlogsmuseum in Overloon.
De sluiting komt omdat ze veel verlies hebben gemaakt door de Corona periode. En omdat er een inbraak is geweest waarbij er voor zo’n 1,5 miljoen euro aan spullen is ontvreemd. Dat zegt eigenaar Wim Seelen. “En dat is alleen nog maar de waarde van de gestolen spullen.” De dieven hadden het vooral voorzien op uniformen en op wapens uit de Tweede Wereldoorlog.
Dit museum ligt in het dorp waar ik woon. Jammer genoeg is het definitief gesloten. Het pand zelf staat nu al geruime tijd te koop.
Het is zeker geen optie om af te schaffen. Goed artikel
Goed artikel.
Nee, dit zal een belangrijke dag moeten blijven en laat het zoals het nu is.
Zo indrukwekkend voor kinderen.