Voor veel tieners eindigt de dag zoals hij begon: met de telefoon in de hand. Nog even scrollen, reageren in groepsapps, wat filmpjes kijken of een laatste snap sturen. Het lijkt onschuldig, maar dat ‘nog even’ wordt vaak ‘nog heel even’, en voor je het weet is het na middernacht. Geen wonder dat veel pubers de volgende ochtend vermoeider wakker worden dan ze zouden willen.
Maar waarom heeft dat schermgebruik zo’n grote invloed op slaap – en wat kun je daar als ouder aan doen?
Het effect van schermen op slaap
De schermen van telefoons geven blauw licht af, en dat remt de aanmaak van melatonine, het hormoon dat ons slaperig maakt. Het gevolg: je kind voelt zich minder moe, valt later in slaap en wordt minder uitgerust wakker.
Tel daarbij op dat sociale media vaak juist ’s avonds actiever zijn – met groepsgesprekken, updates en notificaties – en je snapt waarom veel tieners moeilijk de rust kunnen vinden. Er is altijd iets te zien, te reageren of te checken. Zelfs als het scherm al uit is, blijft het gevoel van ‘aan’ vaak hangen.
Slaaptekort bij tieners: meer dan alleen vermoeidheid
Als pubers structureel te weinig slapen, heeft dat niet alleen effect op hun energie. Het beïnvloedt ook het concentratievermogen, het geheugen, de stemming én het vermogen om met stress om te gaan. Tieners die slecht slapen, zijn vaak prikkelbaarder en voelen zich sneller overweldigd. En dat heeft weer invloed op school, thuis en hun sociale leven.
Wat kun je doen als ouder?
Je kunt de telefoon natuurlijk afpakken of een harde grens stellen, maar dat levert meestal strijd op. Beter werkt het om slaap en schermgebruik bespreekbaar te maken vanuit zorg, niet controle.
Bespreek wat slaaptekort doet, en help je kind om zelf in te zien waarom rust belangrijk is. Kijk of je afspraken kunt maken zoals:
- Geen telefoon meer op de slaapkamer vanaf een bepaald tijdstip
- Gebruik van een gewoon wekkertje in plaats van de gsm
- Een vaste oplaadplek buiten de slaapkamer
- Een rustige avondroutine, zoals lezen of douchen voor het slapen
Maak het behapbaar. Begin bijvoorbeeld met een ‘schermvrije avond in de week’ en kijk samen hoe dat bevalt. Kleine veranderingen kunnen al veel doen.
Slaap is zelfzorg
Tieners hebben vaak het gevoel dat ze altijd ‘aan’ moeten staan. Maar juist in die leeftijdsfase is slaap onmisbaar om te herstellen, groeien en ontwikkelen. Door hun omgeving daarin te ondersteunen – zonder het op te leggen – geef je ze een waardevolle basis mee. Eén die ze later zelf kunnen voortzetten.
Lees ook:
- Tieners en hun gsm: van schermverslaving naar digitale zelfstandigheid
- Tieners en hun gsm: hoe begeleid je als ouder?
Herken jij dit bij jouw kind? Is slaap een punt van aandacht bij jullie thuis, en hoe pak je dat aan?
#nospon